Wystawienie bankowego tytułu egzekucyjnego czyli takiego, który stwierdza istnienie wymagalnej wierzytelności banku, sam w sobie nie przerywa biegu terminu przedawnienia.

Niestety znaczna część osób, w tym również część prawników, o tym nie wie i zakłada, że bankowy tytuł egzekucyjny przerwał bieg terminu przedawnienia w stosunku do każdego wierzyciela. Jak jest naprawdę? Co zatem ten bieg może przerwać? Z takim pytaniem bardzo często spotykamy się w naszej praktyce zawodowej. Poniżej zamieszczamy najczęściej powtarzające się przykłady.

Przerwanie biegu przedawnienia

Zgodnie z art. 123 § 1 Kodeksu Cywilnego, przerwanie biegu przedawnienia następuje przez każdą czynność przed sądem lub innym organem rozpoznającym sprawę lub egzekwującym roszczenia, przed sądem polubownym, prowadzącą do dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.

Art.  123.  [Przerwanie biegu przedawnienia]

 1.  Bieg przedawnienia przerywa się:

1)  przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;

2)  przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje;

3)  przez wszczęcie mediacji.

Nadanie klauzuli wykonalności

Czynnością niezbędną do wszczęcia postępowania egzekucyjnego jest złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. Przez tę czynność bieg terminu przedawnienia ulega przerwaniu po raz pierwszy. Orzecznictwo wielokrotnie potwierdza tę zasadę (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 01 2004 r., III CZP 101/03 i wyrok z dnia 12 01 2012 r., II CSK 203/11).

„Dopuszczenie przerwania biegu przedawnienia przez złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności sądowemu tytułowi egzekucyjnemu nie stanowi więc odstępstwa od założeń regulacji przedawnienia w kodeksie cywilnym, lecz przeciwnie, w pełni z nią harmonizuje. Dotyczy to także możliwości ponownego nadania klauzuli wykonalności w przypadku objętym art. 788 k.p.c. Jeżeli możliwe jest kilkakrotne przerywanie biegu przedawnienia na zasadach określonych w art. 124 k.c. przez złożenie wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego, to nie powinna budzić zastrzeżeń możliwość wielokrotnego przerwania biegu przedawnienia przez złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności. Warto przy tym zaznaczyć, że w praktyce przypadki ponownego nadawania klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu są bez wątpienia rzadsze niż przypadki ponownego wszczynania postępowania egzekucyjnego”.(III CZP 101/03)

Zgodnie z art. 124 § 2 Kodeksu Cywilnego bieg rozpoczyna się na nowo od daty uprawomocnienia się.

Art. 124 §  2.  W razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone.

 

Wszczęcie postępowania egzekucyjnego

Termin przedawnienia po raz drugi ulega przerwaniu przez złożenie wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Bieg przedawnienia rozpocznie się w tym przypadku na nowo od daty uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji.

Tutaj jednak należy zaznaczyć, że nie zawsze zasada ta będzie obowiązywała. Wszczęcie postępowania egzekucyjnego przez pierwszego wierzyciela nie ma bowiem skutku przerwy biegu przedawnienia dla wierzyciela, który nabył wierzytelność.

„Skutki wiążące się z prowadzeniem postępowania egzekucyjnego na podstawie tytułu wykonawczego odnoszą się do występujących w tym postępowaniu podmiotów i tego tytułu wykonawczego, na podstawie którego egzekucja była prowadzona, zatem gdy komornik umarza postępowanie egzekucyjne na wniosek wierzyciela wobec dokonania przez niego przelewu egzekwowanej wierzytelności, nie ma podstaw do twierdzenia, że przerwa biegu przedawnienia trwa do zakończenia tego postępowania z korzyścią dla cesjonariusza, a więc podmiotu pozostającego poza tym postępowaniem. W takiej sytuacji należy przyjąć upadek przerwy biegu przedawnienia spowodowanej wnioskiem o wszczęcie egzekucji

 

Przepisy kodeksu postępowania cywilnego dotyczące egzekucji jedynie w art. 826 k.p.c. stanowią o skutkach umorzenia postępowania egzekucyjnego, wskazując, że umorzenie takie uchyla dokonane czynności egzekucyjne, ale nie pozbawia wierzyciela możności wszczęcia ponownej egzekucji. Przepis nie rozstrzyga więc o skutkach materialnoprawnych umorzenia postępowania egzekucyjnego, ale należy przyjąć, że po umorzeniu postępowania egzekucyjnego, przedawnienie rozpoczęłoby bieg na nowo (art. 124 k.c.), jednak w tych samych, wynikających z tytułu wykonawczego, granicach podmiotowych. Brak więc podstaw do twierdzenia, że skutek rozpoczęcia biegu przedawnienia na nowo po umorzeniu postępowania egzekucyjnego może odnosić się do sytuacji, w której uprawnionym do wszczęcia ponownej egzekucji jest już inny niż wymieniony w pierwotnym tytule wykonawczym wierzyciel.

 

Można też argumentować, że skoro w opisanej sytuacji wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego oznacza rezygnację z poszukiwania ochrony, która już cedentowi, wobec zbycia wierzytelności, nie przysługuje, to uwzględnienie wniosku przez komornika, przez umorzenie postępowania egzekucyjnego, tworzy ostatecznie stan taki, jaki w postępowaniu rozpoznawczym łączy się ze skutecznym cofnięciem pozwu (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 1988 r., III CZP 24/88, OSNCP 1989, nr 9, poz. 138). Pozew skutecznie cofnięty nie wywołuje skutków prawnych, jakie ustawa wiąże z jego wniesieniem (art. 203 § 2 k.p.c.). Stosowanie w postępowaniu egzekucyjnym uregulowań kodeksu postępowania cywilnego obejmujących proces nie jest wyłączone (art. 13 § 2 k.p.c.), czemu dał wyraz Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 10 października 2003 r., II CK 113/02 (OSP 2004, nr 11, poz. 141).” (II CSK 196/14).

Podsumowanie

Bieg terminu przedawnienia jest kwestią niezwykle istotną zarówno dla wierzyciela jak i dla dłużnika. Należy brać pod uwagę kiedy uległ on przerwaniu i czy w ogóle w naszej sytuacji miało to miejsce, ponieważ może się okazać, że dług przedawnił się. Należy jednak pamiętać, że każda sprawa jest inna. Zachęcamy do skorzystania z pomocy prawnika, który pomoże znaleźć najkorzystniejsze wyjście z sytuacji.

 

 

4.9/5 - (23 votes)