W 2017 roku wraz z podniesieniem kwoty minimalnego wynagrodzenia, weszły w życie korzystne dla pracownika – dłużnika zmiany dotyczące zasad potrącania wynagrodzenia za pracę.
W artykule tym wyjaśniamy jak w praktyce wyglądają czynności komornika zmierzające do zajęcia wynagrodzenia za pracę i w jakich granicach może on tego dokonać.
Zgodnie z Kodeksem Pracy (art. 87 KP), z wynagrodzenia za pracę podlegają potrąceniu kolejno: należności na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych, sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne, zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi oraz kary pieniężne przewidziane w art. 108 KP.
Oznacza to, że komornik bez zgody pracownika może potrącić tylko powyższe należności.
Komornik nie ma jednak prawa do zajęcia całego wynagrodzenia, a ograniczony jest wyznaczonymi ustawowo górnymi limitami oraz kwotami wolnymi od zajęcia.
O maksymalnych granicach stanowi § 3 art. 87 KP. Zgodnie z nim potrącenia mogą wynosić:
1. W razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych – do wysokości 3/5 wynagrodzenia;
2. W razie egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych – do wysokości 1/2 wynagrodzenia.
Ponadto, dodatkowym ograniczeniem są tzw. kwoty wolne od potrąceń (art. 871 KP). Sumy te są zależne od umowy, na podstawie której wykonywana jest praca:
1. W przypadku wykonywania pracy w pełnym wymiarze czasu – komornik nie może zająć kwoty większej aniżeli minimalnego wynagrodzenia za pracę. Oznacza to, że dłużnikowi pozostającemu w stosunku pracy na pełen etat zostawiona zostanie do dyspozycji, co najmniej kwota 2 000 zł brutto (stan na rok 2017).
2. Jeżeli pracownik nie jest zatrudniony na pełen etat, kwota ta ulega zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.
3. W przypadku wykonywania pracy na podstawie umowy cywilnoprawnej (umowa zlecenie, umowa o dzieło), komornik może zająć całe wynagrodzenie, chyba że wynagrodzenie te jest jedynym źródłem dochodu dłużnika
Dłużnikowi nie pozostawia się kwoty wolnej w przypadku potrąceń na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych, które mają charakter nadrzędny.
Za wyjątkiem kar pieniężnych podstawą do obliczania kwot maksymalnych jest kwota wynagrodzenia po odliczeniu zaliczek na podatek dochodowy oraz składek na ubezpieczenia (a więc suma netto).
Jak wygląda procedura?
Komornik musi przede wszystkim zawiadomić dłużnika, że do wysokości egzekwowanego świadczenia i aż do pełnego pokrycia długu nie wolno mu rozporządzać wynagrodzeniem.
Wszelkie rozporządzenia przekraczające część wolną od zajęcia są nieważne. Ponadto komornik wzywa pracodawcę, aby nie wypłacał dłużnikowi wynagrodzenia poza częścią wolną od zajęcia, lecz przekazywał je bezpośrednio wierzycielowi albo komornikowi. Na pracodawcę nałożony został szereg obowiązków. Jak stanowi art. 884 Kodeksu postępowania cywilnego, zajęcie obowiązuje dalej pomimo wypowiedzeniu dotychczasowego stosunku pracy i nawiązania nowego.
Jak wynika z powyższego, komornik nie działa samowolnie; w ustawach przewidzianych zostało wiele ograniczeń w egzekwowaniu wynagrodzenia za pracę, co pomaga w utrzymaniu niezbędnych środków utrzymania dłużnika. Jeżeli z Twojego wynagrodzenia potrącona została kwota wyższa aniżeli we wskazanych powyżej granicach, zachęcamy do zasięgnięcia indywidualnej i profesjonalnej pomocy prawnej.
